Knieprothese (kunstknie)
Als uw knie beschadigd of versleten is, heeft u pijn tijdens het lopen en lang staan. Uw knie kan ook stijf worden. Heeft u er teveel last van? Dan kan de orthopedisch chirurg o.a. een knieprothese (kunstknie) adviseren.
De knie
De knie
De knie is een scharniergewricht. Het bestaat uit twee botdelen: het scheenbeen en het dijbeen. Op de botuiteinden zit een laagje kraakbeen. Deze laag is elastisch en vangt schokken en stoten op, zodat de knie soepel beweegt. Tussen de botuiteinden zit de meniscus als een soort stootkussen.
Middenin het kniegewricht ligt de voorste kruisband en aan de achterkant de achterste kruisband. De kruisbanden zorgen ervoor dat de botten van het dij- en scheenbeen niet teveel verschuiven.
Waarom een knieprothese?
Waarom een knieprothese?
Er zijn verschillende redenen om een knieprothese te plaatsen. Meestal is het vanwege artrose (slijtage). Er wordt altijd gestart met behandeling zonder operatie. Lees meer hierover.
Onderzoek
Onderzoek
De orthopedisch chirurg stelt de ernst van de slijtage vast door lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s.
Operatie
Operatie
Tijdens een operatie wordt het kniegerwicht vervangen door een kunstknie.
Soorten prothesen
Er zijn verschillende soorten:
- De totale knieprothese wordt het meest gebruikt. Deze vervangt het hele kniegewricht.
- De halve knieprothese vervangt alleen de binnen- of buitenkant van het kniegewricht.
- In een zeer uitzonderlijke situatie kan er ook voor worden gekozen om alleen het gewricht tussen knieschijf en bovenbeen te vervangen (een zogenaamde patellofemorale prothese).
Ziekenhuisopname en operatie
De operatie gebeurt onder algehele narcose of een ruggenprik.
De operatie duurt twee tot tweeënhalf uur, inclusief voorbereiding. De orthopedisch chirurg maakt aan de voorkant van de knie een verticale snee. Met speciale instrumenten verwijdert hij of zij de versleten botdelen en maakt het overgebleven bot passend gemaakt voor de prothese. Dan plaatst de orthopedisch chirurg de knieprothese.
Het litteken zit aan de voorkant en is ongeveer 15-20 cm lang. U heeft enkele dagen pijn en krijgt hiervoor pijnstillers. Meestal krijgt u medicijnen om trombose te voorkomen. Deze bloedverdunnende medicijnen worden meestal 4-6 weken na de operatie gegeven.
Tijdens en soms ook enige dagen na de ingreep krijgt u antibiotica om de kans op infectie te verkleinen.
Meer informatie over de operatie
Hoe bereidt u zich voor? Wie geeft welke informatie? Hoe gaat het op de operatiekamer? Wie zijn er aanwezig?
Materiaal prothese
Aan de boven- en onderkant is de knieprothese van metaal. Een kunststofschijf tussen de metalen delen van de prothese zorgt ervoor dat de knie soepel kan scharnieren. In een aantal gevallen wordt ook het gewrichtsoppervlak van de knieschijf vervangen door kunststof.
De onderdelen van de knieprothese worden in de meeste gevallen vastgezet met botcement (een soort lijm). Er bestaan ook prothesen met een speciale ingroei-coating. Hierbij is géén botcement nodig.
Informatie over uw prothese
Welke prothese heeft of krijgt u? Wat weten we over de kwaliteit en veiligheid. Waar vindt u meer informatie over uw prothese?
Complicaties
Complicaties
Ondanks alles kunnen er soms complicaties optreden:
- Infectie van de knieprothese of het gebied er omheen
- Nabloeding van de wond
- Soms is het buigen van de knie niet goed mogelijk en doet dat pijn. Dit kan komen door littekenvorming rondom de prothese dat stijfheid veroorzaakt.
- Trombose
Contact met arts
Contact met arts
Neem contact op met de arts als:
- De wond gaat lekken
- De wond dik wordt en/of meer pijn gaat doen
- U niet meer op uw been kunt staan, terwijl dit voorheen wel mogelijk was
Revalidatie
Revalidatie
Vaak mag u aan het einde van de operatiedag al uit bed. Dan begint de revalidatie onder begeleiding van de fysiotherapeut. Dit bestaat vooral uit het buigen en strekken van de knie. Met behulp van krukken mag u uw been belasten. Meestal kunt u na 1-3 dagen naar huis. In sommige gevallen vindt revalidatie plaats in een verzorgingshuis, verpleeghuis of revalidatie-instelling.
Steeds wordt bekeken in hoeverre uw knie zich herstelt. Sommige patiënten houden enige tijd last van de knieschijf of van zwelling en warmte van de knie, maar deze klachten verdwijnen over het algemeen weer. In enkele gevallen is de slijtage zo ernstig dat ondanks de operatie de knie niet voldoende beweeglijk wordt.
Vragenlijsten
De orthopedisch chirurgen willen graag weten hoe het met u gaat en of u tevreden bent over de behandeling en de eventueel geplaatste gewrichtsprothese(n). Zij meten dit met vragenlijsten. De vragen gaan bijvoorbeeld over de pijn, hoe u zich voelt en hoe het gaat met bewegen. Uw behandelaars vragen u om voor- en na de behandeling of operatie de vragenlijst in te vullen. Lees meer hierover.
Resultaat
Resultaat
Na het plaatsen van een knieprothese is de pijn meestal verdwenen en kunt u veel beter lopen. In veel gevallen kunt u de knie minstens negentig graden buigen. Fietsen is meestal mogelijk.
Het is niet verstandig om de nieuwe knie zwaar te belasten tijdens werk of sport. De kans op beschadiging is dan groter. De orthopedisch chirurg kan u hierover adviseren.
Knieprothesen zijn tegenwoordig van zeer goede kwaliteit. Meestal gaat de hij minimaal tien tot vijftien jaar mee.
Wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek
Er lopen momenteel verschillende landelijke wetenschappelijk onderzoeken die te maken hebben met de behandeling van een knieprothese. Het kan zijn dat uw behandelaars u vragen om mee te doen aan dit onderzoek:
Orthopeed Kajo Stýblo kreeg zelf een nieuwe knie: “Diep vanbinnen bleef ik tóch een dokter”
Doe de test
Doe de test
