Kijkoperatie knie
Als u klachten aan uw knie heeft, kan de orthopedisch chirurg een artroscopie adviseren. Dit heet ook wel een kijkoperatie. Deze naam klopt niet helemaal, want het doel van de artroscopie is niet alleen om in een gewricht te kijken, maar óók om meteen de klachten te verhelpen. Er zijn maar een paar kleine sneetjes in de huid nodig.
De knie
De knie
De knie is een scharniergewricht. Het bestaat uit twee botdelen: het scheenbeen en het dijbeen. De botuiteinden zijn bedekt met een laagje kraakbeen. Deze laag is elastisch en vangt schokken en stoten op, zodat de knie soepel beweegt.
Tussen de botuiteinden zit de meniscus – aan de binnenkant (mediaal) en buitenkant (lateraal) – als een soort stootkussen. In het kniegewricht zitten de voorste en achterste kruisband. Deze zorgen ervoor dat de botten van het dij- en scheenbeen niet teveel ten opzichte van elkaar verschuiven.
Aan de voorkant van de knie zit de knieschijf. Hier overheen loopt de pees van de dijbeenspier, die op het scheenbeen aanhecht en ervoor zorgt dat het been strekt (beide niet op de afbeelding).
Om het gewricht zit een gewrichtskapsel van bindweefsel. De verdikkingen hierin zijn de gewrichtsbanden die ook stabiliteit geven aan het gewricht.
Wat is een artroscopie?
Wat is een artroscopie?
De arts maakt een paar kleine gaatjes rond het gewricht. Via het ene gaatje gaat hij met een kijkbuisje naar binnen om te kijken. Via een ander gaatje gaat hij met materiaal naar binnen om – bijvoorbeeld – een pees te hechten of een stukje kraakbeen te verwijderen.
Waarom een artroscopie?
Waarom een artroscopie?
De orthopedisch chirurg kan met een artroscopie beter vaststellen wat er mis is in de knie:
- Is er sprake van scheuren in de meniscus of kruisbanden?
- Zijn er losse stukjes bot of kraakbeen?
- Zijn er beschadigingen van het kraakbeen
- Is er een slijmvliesontsteking?
In de meeste gevallen volgt meteen de behandeling. Het herstel na een kijkoperatie gaat meestal snel. Meestal kunt u uw knie na de operatie meteen belasten.
Meteen behandelen
Meteen behandelen
Een scheur in de meniscus is heel geschikt voor behandeling via een kijkoperatie. De orthopedisch chirurg verwijdert het beschadigde deel van de meniscus. Het deel dat nog heel is, blijft op zijn plaats.
Als de scheur in het doorbloede gedeelte van de meniscus ligt, kan de meniscus soms gehecht worden.
Via een artroscopie kan de orthopedisch chirurg ook losse stukjes kraakbeen en bot weghalen.
Een scheur in een kruisband kan soms niet meteen worden behandeld. Een tweede operatie kan dan nodig zijn.
De operatie
De operatie
De operatie gebeurt onder algehele narcose of met een ruggenprik. U bespreekt uw keuze met de anesthesist.
De operatie
De ingreep duurt ongeveer een half uur. De orthopedisch chirurg maakt aan de voorkant van de knie twee of drie sneetjes. Daarna brengt de hij de artroscoop in de knie: een dunne kijker met een lichtkabel. De artroscoop wordt ook aangesloten op een videocamera en een beeldscherm.
Via een aparte aan- en afvoeropening in de knie wordt het gewricht gespoeld met een zoutwateroplossing. De orthopedisch chirurg brengt tijdens de operatie zo nodig een tangetje of schaartje in het gewricht voor de behandeling.
Na de ingreep worden de operatiesneetjes gehecht of afgedekt. Als de knie niet via de artroscopie te behandelen is, kan de orthopedisch chirurg tijdens de operatie besluiten om een grotere snee in de knie te maken. De nabehandeling kan dan langer duren.
Nabehandeling
Na een eenvoudige kijkoperatie kunt u meestal dezelfde dag naar huis. Soms heeft u een pijnstiller nodig. Paracetamol is dan vaak voldoende. U mag de knie buigen en u mag lopen, maar niet teveel. De eerste twee tot drie dagen kunt u beter geen wandelingen maken. Krukken zijn alleen nodig op advies van de orthopedisch chirurg. Als uw meniscus gehecht is. mag u de eerste 6 weken de knie niet verder buigen dan 90 graden.
Het verband mag er na enkele dagen af, en dan mag u ook douchen. Een week na de operatie kunt u zelf de pleisters verwijderen.
Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog dik. Dit komt doordat het onderliggende gewrichtskapsel ook geopend is geweest en dat heeft iets meer tijd nodig om te genezen. Dit duurt 3 tot 4 weken.
De poliklinische controle is enkele weken na de kijkoperatie. Als het nodig is, krijgt u fysiotherapie. Vaak is zelf oefenen voldoende. Uw arts zal u adviseren de eerste week bijvoorbeeld 5 keer per dag het bovenbeen in zittende houding (op de tafelrand of in een rechte stoel) 10 tot 15 maal 5 seconden lang stevig aan te spannen.
Complicaties
Complicaties
Bij een artroscopie treden zelden problemen (complicaties) op. In een enkel geval kan er sprake zijn van langdurige en forse zwelling, bloeding in de knie of gewrichtsontsteking. Een hele enkele keer ontstaat een trombosebeen. Er is dan een bloedstolsel dat een ader in het been verstopt.
Contact met arts
Contact met arts
Neem contact op met uw arts als:
- De hele knie dik wordt of meer pijn gaat doen
- U niet meer op het been kunt staan, terwijl dit eerder goed mogelijk was
- Bij koorts hoger dan 38,5 ºC
- Bij een dik, warm, rood en pijnlijke kuit (tekenen trombosebeen).
Artroscopie bij 50+
Artroscopie bij 50+
Een artroscopie is zinvol als er losse stukjes bot of kraakbeen in het kniegewricht zitten waardoor de knie blokkeert. Ook bij een plotseling gescheurde meniscus bij een jonge sporter heeft deze knieoperatie zin. Maar bij mensen van 50 jaar en ouder met dit soort klachten blijkt een artroscopie geen verbetering te geven. Kraakbeen dat verouderd is, is helaas niet met een operatie te repareren. En een operatie waarbij de meniscus geheel of gedeeltelijk verwijderd wordt, kan de ontwikkeling van artrose versnellen.
De orthopeed raadt een artroscopie in deze gevallen dan ook af, om onnodig risico en teleurstelling achteraf te voorkomen. Lees meer in de flyer Knieklachten bij 50+.