Gewrichtsreuma (reumatoïde arthritis)
Reuma is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen van spieren, pezen en gewrichten. Soms zijn ook bepaalde organen betrokken. Reumatoïde artritis (RA) of gewrichtsreuma is een vorm van reuma. Het is een ziekte waarbij de gewrichten ontstoken zijn. Het begint vaak bij de handen en voeten.
Klachten
Klachten
Mensen met gewrichtsreuma kunnen klagen over:
- Stijfheid. Dit is ’s morgens het ergst en na een tijd stilzitten. Na even bewegen wordt het vaak soepeler.
- Vermoeidheid
- Pijnlijke, dikke gewrichten, soms ook rood. De gewrichten kunnen ook pijn doen zonder te bewegen.
- Problemen met bewegen
- Klachten links en rechts
- Gewichtsverlies
- Een ‘ziek gevoel’ in de periodes dat er veel klachten zijn. Soms met koorts.
De ziekte verloopt wisselend; met periodes dat iemand veel en weinig last heeft.
In een vergevorderd stadium kunnen de gewrichten beschadigd en misvormd raken. Er komen bijvoorbeeld gewrichtsknobbels. Deze gaan niet meer weg. Het is daarom belangrijk om op tijd te beginnen met de behandeling.
Bij wie?
Bij wie?
Gewrichtsreuma kan bij iedereen voorkomen. Bij kinderen noemen we het jeugdreuma. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Oorzaak
Oorzaak
Gewrichtsreuma is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert door antistoffen te maken. Hierdoor ontstaan ontstekingen in het gewricht, de pezen, spieren of organen.
Gewrichtsreuma kan in een familie vaker voorkomen. We weten niet hoe het komt dat het lichaam die antistoffen maakt. Wat we wel weten is dat roken de kans op gewrichtsreuma vergroot.
Invloed op gewrichtsreuma
Stress en hormonen kunnen invloed hebben op gewrichtsreuma. Bij stress kunnen de klachten toenemen. En tijdens de menstruatie en in de overgang ook. Tijdens de zwangerschap kunnen de klachten juist verminderen.
Onderzoek
Onderzoek
Als u klachten heeft die lijken op gewrichtsreuma, ga dan naar uw huisarts. Deze onderzoekt uw gewrichten en kijkt hoe u beweegt. Als hij of zij denkt aan gewrichtsreuma, volgt nog meer onderzoek. Uit bloedonderzoek blijkt of er ontstekingswaarden in uw bloed zitten en of u antistoffen aanmaakt. Op röntgenfoto’s is de situatie van uw gewrichten te zien.
Behandeling zonder operatie
Behandeling zonder operatie
Gewrichtsreuma is niet te genezen, maar u kunt er wel mee leren omgaan. Bovendien is het tegenwoordig goed in te stellen met medicijnen als dat nodig is. Hoe eerder u met de behandeling begint, hoe beter. Zo nodig verwijst uw huisarts u naar een reumatoloog; een arts die gespecialiseerd is in reuma.
Bewegen
Bewegen is belangrijk. Dat kan ook als uw gewrichten warm, dik of rood zijn. Het helpt tegen de stijfheid én het maakt de spieren sterker. Dat geeft extra steun en vermindert ook weer de pijn.
U kunt kiezen voor manieren van bewegen die minder belastend zijn; fietsen in plaats van lopen bijvoorbeeld.
Medicatie
In overleg met uw huisarts of specialist kunt u medicijnen gebruiken. Tegen de pijn bijvoorbeeld paracetamol. Of NSAID’s (ibuprofen, naproxen of diclofenac) tegen de pijn én om de ontsteking te remmen.
Er zijn ook reuma-medicijnen (DMARD’s). Deze verkleinen de kans dat de gewrichtsreuma erger wordt. En ze zorgen ervoor dat uw gewrichten (minder ernstig) beschadigen.
Behandelaars
De reumatoloog zal u regelmatig controleren. Als het nodig is krijgt u fysiotherapie. Deze kan u ook adviseren over het gebruik van hulpmiddelen (een spalk bijvoorbeeld).
Operatie
Operatie
In uitzonderlijke gevallen is een operatie nodig. Bijvoorbeeld:
- Verwijderen van losse stukjes bot in een gewricht
- Vastzetten van een gewricht (artrodese)
- Schoonmaken van een gewricht
- Plaatsen van een kunstgewricht (prothese). Bijvoorbeeld in de heup, knie, elleboog, schouder, enkel, duim, pols of vinger.
Deze operaties worden uitgevoerd door een orthopedisch chirurg.
Hoger risico op hart- en vaatziekten
Hoger risico op hart- en vaatziekten
Mensen met reuma hebben meer risico op hart en vaatziekten, doordat de ontstekingen ook de vaatwanden kunnen aantasten. Zorg daarom dat u andere risico’s op hart en vaatziekten zo laag mogelijk houdt door:
- Niet te roken
- Een normale bloeddruk
- Een normaal cholesterolgehalte
- Niet te zwaar te worden
- Gezond te leven en voldoende te bewegen